اصول فقه، علم به مجموعه قواعد، ضوابط و ابزارهایی است که فقیه را در مسیر استخراج و استنباط احکام شرعی یاری می دهد. دانش اصول فقه، اگرچه ریشه فقهی و اسلامی دارد، ولیکن از آنجایی که نظام حقوقی ایران، مقتبس از حقوق اسلامی است، اطلاع و آگاهی از قواعد و اصول مذکور برای هر حقوقدانی ضروری به نظر می‌رسد. از این رو، اصول فقه نه تنها به عنوان یک درس دو واحدی در مقطع کارشناسی رشته حقوق تدریس می شود؛ بلکه از مواد امتحانی آزمون وکالت نیز قرار داده شده است، تا قدرت استنباط داوطلبان به عنوان وکلای آینده مورد ارزیابی قرار گیرد.

کتاب اصول فقه کاربردی، به قلم حسین قافی و دکتر سعید شریعتی، در یک دوره سه جلدی تدوین یافته است. کتاب حاضر، به لحاظ تشریح و تبیین کامل مطالب، روانی نثر، ارائه مثال‌های متعدد فقهی و حقوقی، بیان نکات مهم و نظم در ارائه مباحث، به عنوان یک منبع آموزشی در دانشگاه‌ها مورد معرفی استادان بوده و هم در آزمون های وکالت چند سال اخیر مورد استفاده طراحان سوال قرار گرفته است.

در جلد اول، مؤلفین به بیان «ادلّه و منابع فقه» شامل مباحث: کلیات و مفاهیم، ادلّه اربعه (قرآن، سنت، اجماع و عقل) و دیگر ادلّه و منابع احکام (بنای عقلا، عرف، شهرت، قیاس، استحسان، مصالح مرسله و استقراء) پرداخته اند.

از ویژگی‌های این کتاب می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

- کامل‌ترین منبع آموزشی در درس اصول فقه، مناسب برای استفاده دانشجویان رشته حقوق در مقطع کارشناسی و ارشد؛

- از منابع مهم ماده امتحانی درس اصول فقه در آزمون وکالت، به طوری که در چند سال اخیر مکرراً از مطالب و نمونه مثال‌های این کتاب عیناً طرح سوال شده است؛

- تشریح و تبیین کامل مباحث اصول فقه با ارائه نمونه مثال‌های متعدد قانونی؛

- نگارش سلیس و روان مطالب؛

- ارائه مطالب مهم، به صورت مجزا، در قالب نکته؛

- ارائه چکیده مطالب در آخر هر مبحث، جهت مرور سریع؛

- بیان مطالب تفصیلی در قسمت جداگانه، برای مطالعه بیشتر؛

- پیشنهاد موضوعات برای پژوهش؛

- استناد به منابع معتبر فقهی، اصولی و حقوقی؛

- دسته‌بندی مناسب موضوعات.